دبیر
انجمن روان پزشکــی کودک و نوجوان ایران گفت مطالعات نشان می دهد که،
اختلال نقص توجه یا بیش فعالـــی ((ADHDو کم تمرکزی یکی از شایعترین
اختلالات روانپزشکـــی در کـــودکان است. دکتـــــر "مهدی تهــرانـــی
دوست" فوق تخصص روان پزشکـــی کودک و نوجوان در حاشیه برپایی سمینار
رویکرد شناختی در روان پزشکی کـــودک و نوجوان در گفت و گوی اختصاصی با
خبرنگار گروه علمــــی ایرنا با بیان این مطلب افزود: این اختلال روانی تا
چهار برابر در پســـرها شایع تر است. وی افزود : رفتارهای مقابله جویانه
در دخترها کمتر از پسران است و به عبارتی علامت عمده این بیماری در دختران
حواسپرتی است در صورتی که پسرها بیشتر به علت "بیش فعالی" به کلینیک ها
ارجاع میشوند. دبیر علمی سمینار رویکرد شناختی روانپزشکی کودک و نوجوان
یادآور شد:
آنچه در بیش فعالی مورد توجه است ،پرتحرکی و بیقراری
کودک است به گونهای که این بیش فعالی باعث مزاحمت برای دیگران میشود. وی
گفت: کــــودکان مبتلا به این اختلال با وجود اینکه از هـــوش خوبی
برخوردار هستند در تمرکز مشکل دارند و تکالیف خود را یا به سختی انجام
میدهند و یا اینکه مدت زمان زیادی را صرف آن میکنند.
دکتر تهرانی دوست با اشاره به اینکه میزان دقت این کودکان پایین است افزود:کودکانی که دچار اختلال بیش فعالی یا ADHDهستند در مدرسه معمولا برای همسالان و معلمان خود مشکل آفرین هستند.فوق تخصص روان پزشکی کودک و نوجوان یادآورشد: بیش فعالی حدود ۵تا۷ درصد کودکان در سنین مدرسه را در برمیگیرد اما شدت آن در کودکان مختلف متفاوت است. وی با بیان اینکه بیش فعالی،جمعیت زیادی از کودکان و حتی نوجوانان را در برمیگیرد تصریح کرد: این اختلال در حال حاضر یک مساله مهم بهداشت روانی جامعه محسوب میشود. فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان اضافه کرد: این بیماری با زندگی کودک در خانواده ،مدرسه و اجتماع تداخل میکند به طوریکه ناتوانیهای کودک میتواند حتی تا سنین بلوغ تداوم یابد. وی با بیان اینکه بیشتر کودکان مبتلا به بیش فعالی نشانههای رفتار پرخاشگری و نافرمانی را از خود نشان میدهند افزود:اهمیت درمان کودکان مبتلا به این اختلال با بالاتر بودن خطر بزهکاری در این کودکان بارزتر میشود. وی اضافه کرد:درمان دارویی در کنار آموزش ،مشاورههای روانشناسی و آگاهی رساندن به والدین بهترین و موثرترین راهکار درمانی کودکان مبتلا به اختلال روانی بیش فعالی یا عدم تمرکز است.
دکتر تهرانی دوست یادآور شد:کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی از صبر و تحمل کمی برخوردار هستند و به همین دلیل در امتحانات تحمل پاسخ دادن به سوالات را ندارند و دچار افت تحصیلی میشوند. وی گفت:در مدرسه کودکان مبتلا به این اختلال قادر به انجام تکالیف نبوده و نیازمند توجه بیشتری از سوی معلمان و والدین میباشند. دبیر انجمن روانپزشکی کودکان و نوجوانان اظهار داشت:تشخیص بیش فعالی یک تشخیص بالینی است و مصاحبه با والدین اولین قدم در فرایند ارزیابی این بیماری است. وی افزود:بسیاری از والدین که کودکان آنها مبتلا به اختلال بیش فعالی هستند با در نظر گرفتن اینکه عدم توجه و تمرکز کودک و فعالیت زیاد آنها ناشی از شیطنت کودکانه است و نیازی به درمان ندارد،از مشاروه با روانپزشک خودداری میکنند. وی افزود:این درحالی است که اگر این اختلال مورد توجه قرار نگیرد و در جهت درمان کودکان مبتلا به این اختلال توجهی نشود مشکلات تحصیلی و اجتماعی برای آنها به وجود خواهد آمد.
کودکان وقتی با سرزنش و انتقاد زندگی می کنند می آموزند بی اعتماد به خود باشند. وقتی با خشونت زندگی می کنند می آموزند که جنگجو باشند. وقتی با ترس زندگی می کنند می آموزند که بُزدل باشند. وقتی با ترحم زندگی می کنند می آموزند که به خود احساس ترحم داشته باشند. وقتی با تمسخر زندگی می کنند می آموزند که خجالتی باشند. وقتی با حسادت زندگی می کنند می آموزند که در خود احساس گناه داشته باشند. اما اگر با شکیبایی زندگی کنند بردباری را می آموزند. اگر با تشویق زندگی کنند اعتماد و اطمینان را می آموزند. اگر با پاداش زندگی کنند با استعداد بودن و پذیرندگی را می آموزند. اگر با تصدیق شدن زندگی کنند عشق را می آموزند. اگر با توافق زندگی کنند دوست داشتن خود را می آموزند. اگر با تایید زندگی کنند با هدف زندگی کردن را می آموزند. اگر با صداقت زندگی کنند حقیقت را می آموزند. اگر با انصاف زندگی کنند دفاع از حقوق را می آموزند. اگر با اطمینان زندگی کنند اعتماد به خود و اعتماد به دیگران را می آموزند. اگر با دوستی و محبت زندگی کنند زندگی در دنیای امن را می آموزند.
۱- اگر دوروبرتان کودک شیرخواری دارید که صدای ونگ ونگش همیشه توی گوشتان است. پس اولین نکتهای که باید بدانید این است: بالا بروید، هر بچهای گریه میکند و هیچ کاری هم نمیشود کرد. در چند ماه اول زندگی، شیرخواران به طور میانگین، روازنه 2/2 ساعت گریه میکند. از این نظر، 51 ماهگی اوج بدبختی پدر و مادر است.
۲- پزشکان، برای توصیف گریههای کودکی که هیچ دلیلی (مثل گرسنگی، گرما یا سرما یا سایر تحریکهای حسی، کثیف کردن و یا خدای ناکرده تب و درد و...) برای گریهاش یافت نمیشود، از واژه <کولیک> استفاده میکنند. کولیک از 50 سال قبل یک، تعریف آسان دارد که به <قانون >3 معروف است: گریه بیش از 3 ساعت در روز، بیش از 3 روز در هفته، و به مدت بیش از 3 هفته در کودکی که به خوبی تغذیه میشود و از همه نظر سالم است.
۳-
دقت کنید: جیغهای بلند گوشخراش، برافروختگی یا کبودی چهره هنگام گریه، چین
خوردن پوست پیشانی، مشتهای گره کرده و کشیده شدن پاها به سمت شکم هنگام
گریه، همه و همه ویژگیهای طبیعی گریههای شیرخواران هستند و نباید پدرو
مادر را بترسانند. معمولاً کولیک شیرخواران از 2 ماهگی آغاز شده و تا 4
ماهیگی فروکش میکند. بیشترین میزان گریه، بعد از ظهر و نزدیک غروب است و
ارتباطی هم با حوادث روزمره، الگوی تغذیهای کودک یا هیچ چیز دیگری ندارد.
در چنین وضعیتی شاید کودک را حتی با شیر دادن نشود ساکت کرد.
- تنها 5 درصد کودکانی که زیاد گریه میکند، ممکن است واقعاً بیمار باشند. بعضی این بیماریها عبارتند از: عفونتهای ویروسی، عفونتهای ادراری، اوتیت میانی، یبوست، عدم تحمل پروتئین شیرگاو، رفلاکس (پسزنش معده به مری)، عدم تحمل لاکتوز موجود در شیر، میگرن شیرخواری و...
۵-
با توجه وضعیت پاهای شیرخوار و علایم دیگر، معتقدند که اختلالات گوارشی
عامل اصلی ایجاد کولیک هستند. برخی نیز میگویند گریه بیش از حد باعث
افزایش بلع هوا میشود، گازی که در کلون ایجاد میشود هم شرایط را بدتر
میکند و به این ترتیب، گریه کودک ناشی از نفخ است. اما به نظر نمی رسد این
استدلال درستی باشد چرا که تصویرهای رادیوگرافی گرفته شده در طی حملات
گریه، نمای معده را طبیعی نشان داده اند. بعضی هم میگویند کولیک در نتیجه
حساسیت به پروتئین شیر است. این فرضیه هم تایید نشده است.
۶- یک
هورمون رودهای نقش اصلی را در ایجاد کولیک به عهده دارد. فرض بر این است
که گریههای شیرخواران کولیکی به علت دل پیچه یا کرامپهای شکمی است اما این
که چه عاملی باعث این کرامپها میشود، معلوم نیست.
۷- مطالعات نشان دادهاند وقتی شیرخواران دچار کولیک تحت مراقبت پرستاران حرفهای آموزش دیده قرار میگیرند، دو برابر کودکان غیرکولیکی گریه میکنند. این یعنی اگر کودکی بخواهد کولیکی شود، میشود؛ فرقی ندارد که چه کسی از او مراقبت میکند.
۸- هیچ مطالعهای موجود نیست که ادعا کند اضطراب یا استرسهای مادر به کودک منتقل میشود و باعث ایجاد کولیک میگردد.
۹- مهم
ترین کاری که یک پزشک در مواجهه با یک کودک دچار کولیک باید بکند این است
که بعد از آن که مطمئن شد کودک بیمار نیست، به پدر و مادر اطمینان بدهد که
مشکلی نیست، آنها نباید نگران باشند و مشکل به خودی خود برطرف میشود. اگر
وزنگیری کودک طبیعی باشد و در معاینه فیزیکی هم نکتهای وجود نداشته
باشد، آزمایش و عکس و این جور چیزها ضرورتی ندارد.
۱۰- پدر و مادر هم نباید پزشک را وادار به انجام چنین کاری کند.
۱۱- از
آنجا که میزان بروز کولیک در شیرخواران تغذیه شده از شیرمادر و شیرخوارانی
که از شیشه تغذیه میشوند، مشابه است، مادرانی که به کودکان شیر میدهند،
باید این کار را ادامه بدهند. بالاخره کودک باید غذا بخورد و فایده هیچ
نوع شیرخشکی هم برای تسکین کولیک شیرخواران به اثبات نرسیده است.
۱۲- بک
نکته بسیار مهم : بعضی مطالعات نشان دادهاند حذف لبنیات، تخم مرغ، گندم و
آجیل از رژیم غذایی مادران شیرده، به تسکین گریههای کودکان کولیکی کمک
میکند.
۱۳- سایمتیکون
یک داروی بیخطر برای کاهش گاز درون مجرای روده است که معمولاً بدون نسخه
از داروخانهها قابل تهیه است. عدهای معتقدند این دارو و نظایر آن در
درمان کولیک شیرخواران موِثر است اما مثل خیلی چیزهای دیگر در عالم پزشکی،
هیچ کس نمی تواند در این باره قسم بخورد. در کشور ما، رایجترین داروهایی
که برای درمان کولیک شیرخواران به کار میرود <گریپ میکسچر> و
<دایمیتکون> است.
۱۴- ماساژ شیرخواران نمیتواند علایم کولیک را به شکل معنیداری کاهش دهد و بنابراین ماساژ برای درمان کولیک توجه نمی شود.
۱۵-
مصرف جوشاندههای گیاهی حاوی مخلوطی از بابونه، شاه پسند، شیرین بیان،
رازیانه و بادرنجبویه توسط مادر گریه را در شیرخواران دچار کولیک کاهش
میدهد. فراموش نکنید که در استفاده از داروهای گیاهی به صورت سنتی همیشه
خطر آلودگی و عفونت وجود دارد.
۱۶- توصیه
هایی مثل در گهواره گذاشتن او و حرکات آرام بخش ملایم، استفاده از پستانک،
در آغوش گرفتن کودک ، اگر چه ممکن است در برخی موارد باعث تسکین موقت کودک
شود اما احتمالاً مهم ترین فایده آنها احساس حمایت و اطمینان پدرو مادر
است.
۱۷- در
مطالعه ای که برای ارزیابی فواید افزایش زمان در آغوش گرفتن شیرخوار دچار
کولیک در زمانهای بدون گریه شد، معلوم شد این کار هم فایده معنا داری
ندارد. یعنی حتی بغل کردن کودک برای پیشگیری از گریه هم سودی ندارد.
۱۸-روشهای
دیگری هم پیشنهاد شده اند که احتمالاً مکانیسم عملشان، پرت کردن حواس کودک
و در نتیجه متوقف کردن گریههای او هستند: قرار دادن شیرخوار کولیکی نزدیک
جاروبرقی یا وسیلهای شبیه آن، که سروصدای یکنواخت ایجاد میکند، همین طور
سوار کردن کودک در اتومبیل یا کالسکه برای گردش. حداقل این است که میشود
این روشهای بی ضرر را امتحان کرد.
۱۹- در
کشورهای دیگر وسیلهای به نام <نگهدارنده کولیک> به بازار عرضه شده
که روی شکم شیرخوار فشار وارد میکنند. سازندگان ادعا میکنند این وسیله در
درمان و پیشگیری از کولیک موِثر است.
۲۰-
هیچ ارتباطی میان کولیک شیرخواران و بیماریهایی که در آینده سلامت کودک را
تهدید کنند، شناخته نشده است. حتی ارتباط میان کولیک شیرخواران و ابتلا به
بیماریهای آلرژیک نیز یافت نشده است.
۲۱- کولیک
شیرخواران بسیار بیش از آن برای خود کودک آزاردهنده یا خطرناک باشد، برای
پدر و مادر آزاردهنده و حتی خطرناک است. پزشکان هم در چنین مواردی، شاید
بیش از نوزاد باید به پدر و مادر نوزاد توجه کند. مادران هم باید مطمئن
باشند اضطراب و افسردگی شان، بعد از طی شدن دوره گریههای کودک، بهبود
مییابد.
به گفته پژوهشگران، کودکان معمولا خوابهای بد نمیبینند اما دچار کابوس میشوند و علت آن ریشه در نگرانیهای شدید دارد.
به
گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا،محققان دانشگاه مونترآل کانادا با بررسی
987 کودک پنج و شش ساله دریافتند؛ دیدن خوابهای بد در کودکان ارتباط
مستقیم با نوع رابطه کودک با مادرش
دارد.
محققان خاطرنشان میکنند؛ کودکان پنج تا 17 ماهه دارای دلهرههای
بسیاری در جلب توجه مادران خود دارند و بیشتر از سایر کودکان دچار کابوس و
خوابهای بد میشوند.
براساس پژوهش چاپ شده در نشریه "خواب" (Sleep)،
کودکانی که به طور مداوم در برقراری ارتباط با مادران خود تنش و افت و خیز
دارند به طور متناوب کابوس میبینند.
<<برگرفته شده از انجمن ایران پردیس>>